Niet ingelogd
Leuk dat je aan de slag gaat. Je kunt hier gewoon oefenen. Dat mag iedereen.
Maar je bent niet ingelogd, dus je gegevens worden niet opgeslagen.
Doet je school mee, dan kun je hier inloggen.
Stap 3: Verval en verhang
Hoogteverschillen in een rivier
Een rivier begint hoog en eindigt laag bij zee. Hoe groter het verschil tussen hoog en laag, hoe groter het verval. Verval is het absolute hoogteverschil tussen twee punten in de rivier.
Neem nu de lengte van de rivier in kilometers en het hoogteverschil tussen de bron en de monding in meters. Deel dat hoogteverschil door het aantal kilometers Zo bereken je het verhang van de rivier: het hoogteverschil in meters per kilometer. Dat verhang is natuurlijk ook te meten tussen twee andere punten in de rivier, bijvoorbeeld in de benedenloop.
Bekijk de video ‘Uitleg verval en verhang’.
Het verval van een rivier tussen twee punten wordt uitgedrukt in kilometers.
Het verhang van een rivier is het hoogteverschil in meters per kilometer.
Het verhang in een rivier neemt af naarmate je verder van de bron van de rivier af bent.
Bevaarbaarheid
Verval en verhang zijn belangrijke begrippen als het gaat om de bevaarbaarheid van een rivier.
Heeft een deel van een rivier een groot verhang, dan moeten er schutsluizen worden aangelegd. Door het aanleggen van sluizen blijft de rivier bevaarbaar voor de schepen.
De Rijn telt in totaal twaalf schutsluizen voor de scheepvaart met daarbij behorende stuwen en waterkrachtcentrales. De sluizen liggen allemaal in de bovenloop van het bevaarbare deel van de rivier. De laatste sluis met stuw ligt bij Iffezheim, bij rijnkilometer 333.
Beantwoord de vragen in de oefening.
Rijnkilometer
De laatste sluis ligt bij rijnkilometer 333. Wat is een rijnkilometer?
Geen sluizen meer
Kun je verklaren waarom er daarna geen sluizen meer liggen in de Rijn?
Stroomsnelheid
Is het verhang in een deel van een rivier klein, dan stroomt het water in dat deel langzaam. Hierdoor zakken klei- en zanddeeltjes in het water naar de bodem zodat de rivier op den duur ondieper wordt.
Waarom is dat een probleem voor de scheepvaart?
Baggeren
Hoe kun je dat probleem volgens jou aanpakken?